Υπάρχουν τροφές που βοηθούν τη μνήμη;
Αν ξεχνάτε κάποιο προγραμματισμένο σας ραντεβού, αν δε θυμάστε που αφήσατε τα κλειδιά σας, αν δε θυμάστε κάποια σημαντικά γενέθλια ή βρίσκεστε μπροστά σε ένα ανοιχτό ψυγείο, χωρίς να θυμάστε τι θέλατε, είναι σίγουρα κάτι ενοχλητικό που συχνά σας κάνει να αισθάνεστε μεγαλύτεροι.
Όμως δεν είναι πάντα κάτι που έχει σχέση με την ηλικία σας, αλλά συχνά ξεκινάει από το τι υπάρχει στο πιάτο σας.
Αρκετές έρευνες συσχετίζουν τη διατροφή με την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών και την ενίσχυση της μνήμης. Θρεπτικά συστατικά που κατά καιρούς έχουν συνδεθεί με τη διατήρηση της μνήμης και γενικότερα την καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία είναι οι βιταμίνες C, συμπλέγματος Β, όπως η Β12 και Β6, Ε, η θειαμίνη καθώς και ορισμένα από τα απαραίτητα αμινοξέα.
Την επόμενη φορά λοιπόν, που θα βρεθείτε στη δυσάρεστη θέση να ξεχάσετε ένα όνομα, μια επέτειο ή γιατί ανοίξατε το ψυγείο, θυμηθείτε τουλάχιστον να ακολουθήσετε τα παρακάτω:
Φρούτα και λαχανικά: Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι πάντα μια έξυπνη κίνηση που προστατεύει την υγεία μας. Μελέτες όμως των τελευταίων χρόνων έχουν δείξει ότι οι αντιοξειδωτικές ουσίες που βρίσκονται στα τρόφιμα αυτά, μπορούν να βελτιώσουν τη διαδικασία της μάθησης αλλά και τη μνήμα αφού οι ουσίες αυτές μειώνουν την επίδραση της γήρανσης στον εγκέφαλο.
Έτσι φρούτα όπως μούρα και βατόμουρα, δαμάσκηνα και ξερά βερίκοκα μπορούν να εφοδιάσουν το σώμα μας με τις τόσο σημαντικές αυτές ουσίες.
Πράσινο τσάι: Το πράσινο τσάι είναι μια υγιεινή επιλογή πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Οι ουσίες αυτές προστατεύουν τους ιστούς του οργανισμού από τις ελεύθερες ρίζες και συμβάλουν σύμφωνα με την παραπάνω θεωρία στην προστασία του εγκεφάλου και τη διαδικασία της μάθησης.
Πηγές βιταμινών συμπλέγματος Β: Τρόφιμα όπως άπαχο γάλα, γιαούρτι αλλά και δημητριακά ολικής άλεσης που περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β όπως Β12, Β6 και φολικό οξύ έχουν σύμφωνα με κάποιες έρευνες αντίστοιχες ιδιότητες για τη μνήμη.
Η λήψη ικανοποιητικών ποσοτήτων βιταμινών του συμπλέγματος Β από τη δίαιτα συμβάλει στην προστασία από συγκεκριμένα νευρολογικά προβλήματα όπως είναι και η μειωμένη μνήμη. To παντοθενικό οξύ (Βιταμίνη του συμπλέγματος) επειδή συμμετέχει στην παραγωγή της ακετυλοχολίνης (βασικού νευροδιαβιβαστή), που είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά ερεθισμάτων στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου, είναι επίσης μια βιταμίνη του συμπλέγματος με θετικές επιδράσεις στη μνήμη μας.
Ζάχαρη και υδατάνθρακες: Αυτές οι ουσίες θεωρούνται σημαντικά ενισχυτικά της μνήμης. Η γλυκόζη (το βασικό συστατικό τόσο της σουκρόζης-ζάχαρης- όσο και των άλλων υδατανθράκων, είναι το αποκλειστικό καύσιμο του εγκεφάλου, πράγμα που σημαίνει ότι όταν στερήσουμε τα εγκεφαλικά κύτταρα από την ουσία αυτή διαταράσσεται η ομαλή λειτουργία τους.
Ταυτόχρονα επειδή η γλυκόζη συμβάλει στην παραγωγή της σεροτονίνης, που είναι βασικός νευροδιαβιβαστής, συμμετέχει στη διατήρηση της μνήμης, όταν βέβαια το άτομο βρίσκεται σε θετική συναισθηματική κατάσταση. Έτσι, η συχνή και σωστή κατανάλωση των υδατανθράκων (κυρίως σύνθετων αλλά και απλών) μέσα από τρόφιμα όπως ψωμί, πατάτα, ρύζι και ζυμαρικά μπορεί να μας εφοδιάσει με κατάλληλη ποσότητα ενέργειας αλλά και καύσιμου για σκέψη.
Κατανάλωση πρωινού: Πέρα από την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών και το πλάνο των γευμάτων φαίνεται να παίζει ρόλο στην ενίσχυση της μνήμης. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό “American Journal of Clinical Nutrition” και η οποία μελέτησε τη διατροφή 22 ατόμων (61-79 ετών) και τη μνημονική τους ικανότητα (με τη βοήθεια αποδεκτών επιστημονικών τεστ), έδειξε ότι η καθιέρωση καθημερινώς πρωινού αύξησε την πρόσφατη μνήμη τους.
Επίσης μια σειρά από δημοσιευμένες έρευνες που μελέτησαν την απόδοση μαθητών σε πρωινά τεστ στο σχολείο μετά τη λήψη ή μη πρωινού, έδειξαν ότι η απόδοση τους ήταν σαφώς υψηλότερη όταν τα παιδιά είχαν πάρει πρωινό στο σπίτι, κάτι που όπως έδειξαν, οφειλόταν και στην καλύτερη λειτουργία της μνήμης τους.
Έτσι, δημοσιευμένη μελέτη του 1998 στο “American Journal of Clinical Nutrition” από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια της Αμερικής, έδειξε τη στενή σχέση του πρωινού και ιδιαίτερα της κατανάλωσης υδατανθράκων (ψωμί, δημητριακά πρωινού, μέλι, ζάχαρη) με την προσοχή των παιδιών και την ικανότητα μνήμης τους στο σχολείο.
Gingo biloba: Το gingo biloba είναι ένα γνωστό βότανο που στα βιβλία γράφεται ως material medicas και το οποίο είναι γνωστό από το 2800 π.Χ. Προέρχεται από την Κίνα και ήρθε στην Ευρώπη το 1700 όπου σε χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία συνταγογραφείται ως φάρμακο για συγκεκριμένες παθήσεις.
Το βότανο αυτό έχει βρεθεί ότι αυξάνει τη ροή αίματος στον εγκέφαλο καθώς και τα επίπεδα οξυγόνου. Αυξημένη ροή αίματος συνεπάγεται βελτίωση στη διαδικασία της μνήμης και αυτό έχει αποδειχτεί τόσο σε υγιείς όσο και σε άτομα ύστερα από εγκεφαλικό ή άλλες παθολογικές καταστάσεις.
Ακόμα, οι ίδιες μελέτες έδειξαν ότι το gingo biloba βοηθάει τα εγκεφαλικά κύτταρα να χρησιμοποιήσουν καλύτερα τη γλυκόζη που προέρχεται από τη τροφή. Η θετική του επίδραση στη μνήμη αφορά τόσο την πρόσφατη μνήμη (short term memory) όσο και την πιο μακρινή (long term memory).
Συχνές δίαιτες: Αν είστε από τους ανθρώπους που συχνά ακολουθείτε κάποιο αυστηρό πρόγραμμα αδυνατίσματος (crash diets) και ταυτόχρονα ξεχνάτε συχνά μη θεωρείτε αυτά τα δύο εντελώς άσχετα μεταξύ τους. Ερευνητές από το Ινστιτούτο Food Research του Ηνωμένου Βασιλείου έδειξαν, μέσα από τη μελέτη τους που αφορούσε γυναίκες που ακολουθούσαν τέτοιες δίαιτες, ότι αυτές είχαν χαμηλότερη ικανότητα μνήμης από άλλες γυναίκες αντίστοιχης ηλικίας.
Αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι αυτές οι δίαιτες στερούν τα άτομα αυτά που τις ακολουθούν, στερούν τον οργανισμό τους και κατά επέκταση τον εγκέφαλο τους από βασικά θρεπτικά συστατικά με κυριότερο τη γλυκόζη αφού οι δίαιτες αυτές είναι πλούσιες σε πρωτεΐνες και πολύ φτωχές σε υδατάνθρακες, δηλαδή συνήθως στηρίζονται στον αποκλεισμό ψωμιού, αμύλου και φρούτου.
Για αυτό έχετε ένα ακόμα λόγο να αποφεύγετε ειδικά αυτή την περίοδο δίαιτες που υπόσχονται γρήγορο αποτέλεσμα μέσα όμως από μια έντονη και τελικά επικίνδυνη στέρηση.
Είναι λοιπόν φανερό ότι το είδος της διατροφής μας μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της μνήμης μας, η οποία με το πέρασμα του χρόνου μειώνεται ως φυσικό αποτέλεσμα της γήρανσης των εγκεφαλικών κυττάρων.
Για αυτό η προσεγμένη επιλογή τροφίμων αλλά και η καθιέρωση πρωινού μπορεί εμπράκτως να μας βοηθήσει να θυμόμαστε καλύτερα.