Τα χόρτα έρχονται να βοηθήσουν τον οργανισμό μας μέσα από την ελληνική κουζίνα

Συντάκτης: Μαρία Γέραλη , 27/03/2015

Εκτύπωση σελίδας

Τα χόρτα αποτελούν τη βάση της μεσογειακής μας διατροφής καθώς είναι από τις πολυτιμότερες τροφές της παράδοσής μας. Δυστυχώς, όμως, αν και είναι πλούσια σε θρεπτική αξία, είναι αρκετά παρεξηγημένα καθώς δεν τα εντάσσουμε εύκολα στη διατροφή μας.

Τα χόρτα όπως και οι διάφορες ποικιλίες τους βγαίνουν σε όλη την Ελλάδα αλλά κυρίως στην επαρχία όπου και αποτελούν πραγματικό θησαυρό. Η Κρήτη φημίζεται για τη μακροζωία των κατοίκων της και την κατανάλωση διάφορων χόρτων στην καθημερινότητά τους.

Τα αγριόχορτα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες δεν περιέχουν λίπη και έχουν ελάχιστες θερμίδες συμβάλλοντας στην ομαλή λειτουργία του εντέρου. Επιπλέον, βοηθούν στη μείωση της εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων. Σε περιόδους πολέμων τα χόρτα αποτέλεσαν ιδανική τροφή καθώς οι άνθρωποι έπαιρναν όλες τις απαραίτητες βιταμίνες προκειμένου να επιβιώσουν.

Βασικά είδη χόρτων

Υπάρχουν πολλά είδη χόρτων τα οποία μπορούμε να καταναλώσουμε άφοβα και τα οποία βοηθούν τον οργανισμό μας. Τα πιο δημοφιλή χόρτα είναι τα ακόλουθα:

Ραδίκια

Διακρίνονται στα άγρια και τα ήμερα ραδίκια ή αλλιώς αντίδια. Τα άγρια ραδίκια έχουν πικρή γεύση σε σχέση με τα ήμερα. Είναι πλούσια σε βιταμίνη Α και C, σίδηρο, κάλιο, μαγγάνιο. Η αφθονία τους σε Β-καροτένιο θωρακίζει τον οργανισμό και προλαμβάνει την ανάπτυξη των ελεύθερων ριζών συμβάλλοντας στην προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα.

Η πικρή τους γεύση οφείλεται στην ουσία λακτουκίνη. Τρώγονται κυρίως βραστά, αλλά και ωμά σε σαλάτες. Το ραδίκι διαθέτει διουρητικές ιδιότητες και ο ζωμός του αποτελεί ένα τονωτικό αφέψημα για τον οργανισμό.

Τσουκνίδα

Ένα άγριο χόρτο πλούσιο σε σίδηρο αλλά και σε β-καροτένιο, συστατικό με αντικαρκινικές ιδιότητες αλλά και μεγάλη αντιοξειδωτική δράση. Από τις τσουκνίδες, συλλέγονται κυρίως οι τρυφερές κορυφές του φυτού, ενώ ο κνησμός που προκαλεί συνήθως το άγγιγμά τους, εξουδετερώνεται εντελώς με το βράσιμο.

Ταραξάκος

Ο ταραξάκος είναι πλούσιος σε καροτενοειδή, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και βιταμίνη C. Η περιεκτικότητά του σε βιταμίνη Α είναι 4 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του κοινού μαρουλιού, ενώ από ανόργανα στοιχεία περιέχει αρκετό κάλιο στο οποίο οφείλεται και η έντονη διουρητική του δράση. Βοηθάει σε προβλήματα λειτουργίας του ήπατος καθώς και σε προβλήματα δυσπεψίας.

Λάπαθο

Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε κερκετίνη βοηθά στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Θεωρείται βότανο με εξαιρετικές φαρμακευτικές ιδιότητες κυρίως για όσους πάσχουν από αναιμία και αιμορροΐδες. Χρησιμοποιείται πολύ στην ελληνική κουζίνα, κυρίως στις χορτόπιτες, και έχει ελαφριά πικρή γεύση.

Σταμναγκάθι

Το σταμναγκάθι είναι ένας αγκαθωτός θάμνος που φύεται κοντά σε ακτές. Σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη αποτελούσε φάρμακο στην αρχαιότητα. Συλλέγεται και τρώγεται με λάδι και ξίδι, όπως συμβαίνει με όλα τα χόρτα. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που το σταμναγκάθι συνδυάζεται με άλλα άγρια χόρτα, με λίγο κρεμμύδι και άνηθο.

Καυκαλήθρα

Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Μαζεύονται τα φύλλα και οι τρυφερές κορφές της από τον χειμώνα έως την άνοιξη που ανθίζει. Τη χρησιμοποιούμε κυρίως σε πίτες.

Ζοχιά

Η ζοχιά ή ζοχός είναι ένα χόρτο πολύ κοινό στην πατρίδα μας. Το συναντάμε σχεδόν παντού, σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Συλλέγεται τους χειμερινούς μήνες. Είναι πλούσιο σε ασβέστιο και σίδηρο ενώ από βιταμίνες περιέχει βιταμίνη C, θειαμίνη, ριβοφλαβίνη και νιασίνη. Υπάρχουν ενδείξεις πως ο χυμός του χρησιμοποιείται σε ασθένειες του ήπατος και του υπογαστρίου.

Μάραθος

Ένα από τα πιο γνωστά αρωματικά χόρτα. Πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα και για αυτό το βρίσκουμε και ως καλλιεργήσιμο είδος στους λαχανόκηπους. Ο μάραθος έχει δροσιστική δράση. Μπορεί και ενισχύει την πεπτική λειτουργία, ενώ μειώνει αποτελεσματικά τα αέρια του πεπτικού συστήματος. Άτομα που υποφέρουν από αέρια στην κοιλιά μπορούν να προσθέτουν μάραθο στο γεύμα τους (συνήθως λαχανικά ή όσπρια) που τους προκαλεί φούσκωμα, αλλά επίσης μετά το γεύμα μπορούν να μασούν καλά λίγους σπόρους μάραθο.

Ρόκα

Έχει πιπεράτη γεύση και είναι καλή πηγή καλίου, ενός μετάλλου που εμπλέκεται στη ρύθμιση της πίεσης του αίματος και την πρόληψη της οστεοπόρωσης. Ενισχύει τη μνήμη λόγω των φυτοχημικών αντιοξειδωτικών που περιέχει.

Φυσικά τα είδη που υπάρχουν είναι πάρα πολλά. Στο παρόν άρθρο έγινε μία σύντομη αναφορά των πιο σημαντικών. Καλό θα ήταν να είμαστε αρκετά προσεκτικοί με την αγορά τους ή τη διαλογή τους καθώς μπορεί να επιλέξουμε κάποια που μπορεί να μας βλάψουν. Επιπλέον, καλό είναι διατηρούμε  τα χόρτα σε καλάθι ή σε βαμβακερό ύφασμα αποφεύγοντας τις νάιλον σακούλες.

Όσον αφορά το πλύσιμό τους καλό θα ήταν να αφαιρούμε τα διάφορα ξένα σώματα, τα κιτρινισμένα ή άρρωστα φύλλα και τα βλαστάρια τους. Οι ρίζες τους είναι σκληρές για να βραστούν μαζί με τα τρυφερά βλαστάρια, οπότε καλό είναι να κοπούν και αυτές. Τα πλένουμε σε κρύο νερό και δεν τα αφήνουμε να μουσκέψουν για πολλή ώρα ώστε να μην χάσουν τη θρεπτική τους αξία.

Τέλος, είναι καλό να εκμεταλλευόμαστε τη φύση υπέρ μας και να δίνουμε στον οργανισμό μας τις κατάλληλες θρεπτικές ουσίες ώστε να έχουμε υγεία και ευεξία.